درمان ناباروی‌های ناشی از شیمی‌درمانی با استفاده از سلولهای بنیادی

به گزارش خبرنگار مهر، دکتر منصوره موحدی در حاشیه سمپوزیوم دو روزه جنین شناسی در پژوهشگاه رویان در جمع خبرنگاران یکی از کاربردهای سلولهای بنیادی بزرگسال (Adult stem cll) را درمان بیماران نابارور با علت مردانه دانست و افزود: در این پروژه تحقیقاتی سلولهای بنیادی بزرگسال به سلول اسپرماگونی که در بیضه وجود دارد، پیوند زده می شود.

وی با بیان اینکه نیمی از زوجهای نابارور به علت مردانه نابارور هستند، اظهار داشت: در این راستا از سالهای قبل بحث پیوند سلولهای بنیادی به مردان مطرح شد که مطالعات زیادی انجام شده است. در این تحقیقات درصدد هستیم تا سلولهای بنیادی فرد و یا از شخص دیگر را گرفته و با انجام فرایندهایی در محیط کشت، به فرد بیمار منتقل کنیم و پس از مدتی فرد بارور می شود.

این پژوهشگر با بیان اینکه سلولهای بنیادی علاوه بر اینکه در درمان بیماری در انسانها به کار می رود در دامپروری نیز برای حفظ گونه های با ارزش کاربرد دارد، ادامه داد: در این مطالعات در خصوص درمان ناباروریهای مردانه که به دلیل شیمی درمانی و پرتو درمانی نابارور شده اند، انجام شد. این مطالعات در فاز آزمایشگاهی بر روی موشها صورت گرفت به این ترتیب که موشها با تزریق داروهای شیمی درمانی نابارور شدند و پس از تزریق سلولهای بنیادی به سلولهای اسپرماگونی، مجددا باروری به موشها بازگردانده شد. 

موحدی با تاکید بر اینکه این روش در بسیاری از کشورها به فاز انسانی رسیده اند، خاطر نشان کرد: در این زمینه ما به فاز انسانی رسیدیم که در این فاز نیز مطالعات آزمایشگاهی آن در حال انجام است اما تاکنون نتایج این تحقیقات در هیچ کشوری به کلینیک ها وارد نشده است چراکه برای اجرای تحقیقات بر روی انسان با دو مسئله مهم گرفتن نمونه (بیوبسی) و کشت سلولهای بنیادی در محیط کشت مواجه هستیم.

وی با تاکید بر اینکه در گرفتن نمونه از انسان نباید آسیبی به فرد وارد شود، اضافه کرد: این امر محدودیتی برای داشتن تعداد سلولهای بنیادی کافی در محیطهای کشت ایجاد می کند علاوه بر این پس از گرفتن سلولها باید آنها را منجمد و پس از مدتی به فرد بیمار پیوند بزنیم که لازم است روشهای انجماد را بهبود دهیم.

موحدی در پاسخ به خبرنگار مهر در خصوص موفقیت های محققان در فاز آزمایشگاهی توضیح داد: در فاز آزمایشگاهی به موفقیت های خوبی در زمینه پیوند این سلولهای بنیادی به سلولهای اسپرماگونی دست یافتیم. این آزمایشها بر روی موش و بر روی حیوانات بزرگتر مانند گوساله و گاو صورت گرفته است که موفقیت آمیز بوده است.

وی ابراز امیدواری کرد که نتایج این آزمایشها تا دهه آینده به فاز انسانی وارد شود.